Na czwartkowym (15 grudnia 2016 r.) posiedzeniu Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz ustawę o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017–2020”.

Odwrócenie trendu

Kompleksowy program pracy więźniów, opracowany w Ministerstwie Sprawiedliwości przez zespół, którym kieruje Sekretarz Stanu Patryk Jaki, doprowadził już do odwrócenia niekorzystnego trendu w postaci spadku zatrudnienia wśród osób pozbawionych wolności.

Według danych Służby Więziennej, wskaźnik powszechności zatrudnienia z 35% w styczniu br. wzrósł do 44,2 % w listopadzie  br.  Pracuje już blisko 5,5 tys. więźniów więcej niż przed ogłoszeniem programu.  Do użytku oddano dwie hale produkcyjne  w  Zakładzie Karnym w Krzywańcu o powierzchni 7700 m² gdzie zatrudnienie znalazło 150 osadzonych (w tym 50 kobiet) i w Zakładzie Karnym w Potulicach o powierzchni 2100 m²  gdzie zatrudniono 35 skazanych.  W trakcie realizacji jest rozbudowa i przebudowa już istniejącej hali produkcyjnej zlokalizowanej na terenie Oddziału Zewnętrznego Dobrowo (Areszt Śledczy Koszalin) oraz budowa hali produkcyjnej o pow. 940 m² zlokalizowanej na terenie Aresztu Śledczego w Poznaniu.

Realizacja programu nie pociągnie za sobą żadnych kosztów dla podatników. Środki na budowę hal produkcyjnych pochodzą z Funduszu Aktywizacji, który finansowany jest z m.in. z potrąceń od wynagrodzeń więźniów. Planowane jest dodatkowo podwyższenie ryczałtu dla pracodawców, którzy otrzymają wsparcie finansowe na poziomie, który sprawi, że koszty, związane z zatrudnieniem skazanych, zbliżą się do tych sprzed orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w 2010 r.

Ustawa zwiększa dodatkowo wykaz podmiotów, na rzecz których więźniowie będą mogli pracować nieodpłatnie w wymiarze do 90 godzin miesięcznie. Będzie to możliwe na rzecz: samorządu terytorialnego, podmiotów, dla których organ gminy, powiatu lub województwa jest organem założycielskim, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych, spółek prawa handlowego z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa lub gminy, powiatu bądź województwa. Więźniowie będą mogli także za swoją zgodą pracować nieodpłatnie m.in. na rzecz instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną, podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną oraz organizacjach pożytku publicznego – o ile podmioty te wyrażą na to zgodę. Praca ta będzie możliwa – za pisemną zgodą skazanego lub na jego wniosek – również powyżej 90 godzin w miesiącu.

Modernizacja więziennictwa

Sejm przyjął też ustawę o ustanowieniu Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017–2020. To pierwsza ustawa modernizacyjna dla Służby Więziennej po 1989 roku.

Program ma poprawić bezpieczeństwo zakładów karnych i aresztów śledczych przez ich wyposażenie w nowoczesny sprzęt. Zakłada również poprawę warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy Służby Więziennej i wykonywania obowiązków przez cywilnych pracowników więziennictwa. Chodzi też o powstrzymanie postępującego zużywania się obiektów służących więziennictwu. Wszystkie te cele mają zostać osiągnięte przez:

• zakup uzbrojenia;
• zakup sprzętu i wyposażenia specjalnego;
• zakup i modernizację urządzeń ochronnych oraz sprzętu ratowniczo-pożarniczego;
• zmniejszenie zużycia energii poprzez termomodernizację budynków;
• zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego;
• poprawę stanu technicznego budynków;
• wymianę taboru samochodowego;
• unowocześnienie systemów informatycznych i łączności;
• poprawę stanu placówek leczniczych dla osób pozbawionych wolności;
• wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy i pracowników; cywilnych.

Skuteczność działań

Realizacja Programu stworzy warunki do prawidłowego wykonywania przez Służbę Więzienną jej ustawowych zadań. Istotnie poprawi skuteczność jej działań, co w konsekwencji wpłynie na wzrost bezpieczeństwa państwa i obywateli.

W Ministerstwie Sprawiedliwości pracuje zespół roboczy zajmujący się przygotowaniem gruntownej reformy funkcjonowania Służby Więziennej.

Wydział Komunikacji Społecznej i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości