Art. 18h. Prawo wyboru ustalenia emerytury – wyjaśniamy
Mając na względzie wątpliwości dużej ilości funkcjonariuszy Służby Więziennej i nieprecyzyjność wprowadzonych zmian Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa Zarząd Okręgowy w Olsztynie zwrócił się z pismem do Dyrektora Biura Emerytalnego Służby Więziennej o udzielenie odpowiedzi w sprawie interpretacji art.18h. 1. (prawo wyboru emerytury) ustawy z dnia 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Art. 18h wejdzie w życie z dniem 1.01.2025 r. (DZ.U. z 2012 r. poz. 664 oraz z 2017 r. poz.1321).
Poniżej przedstawiamy pytania i odpowiedzi oraz pełną dokumentację w tej sprawie:
Czy funkcjonariusze Służby Więziennej przyjęci do służby przed 1 stycznia 2013 r., którzy na dzień 1 stycznia 2015 r. nabędą prawo do zaopatrzenia emerytalnego na „starych zasadach” tj. legitymują się 15 letnim okresem służby – będą mogli pozostać w służbie w dalszym ciągu na tych zasadach?
Zgodnie z art.18a ust. 1 powołanej ustawy funkcjonariuszowi przyjętemu po raz pierwszy po dniu 31.12.2012 r. do służby wskazanej w tym przepisie, emerytura przysługuje na zasadach i wysokości określonych w rozdziale 1a (tj. 25 lat służby). Przepisu tego nie stosuje się do funkcjonariusza, jeżeli przed tym przyjęciem pełnił służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Służbie Celnej, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej, do której został przyjęty przed dniem 01.01.2013 r. lub pełnił zawodową służbę wojskową lub służbę kandydacką, do której został powołany przed dniem 01.01.2013 r. ( art. 18a ust.2)
Czy funkcjonariusze Służby Więziennej przyjęci do służby przed dniem 1 stycznia 2013 r. przed dniem 1 stycznia 2025 r. będą musieli złożyć oświadczenia o „pozostanie na starych zasadach” i co się stanie w przypadku nie złożenia takiego oświadczenia?
Funkcjonariusz przyjęty do służby po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 2013 r. ma prawo wyboru ustalenia emerytury na zasadach i w wysokości określonych w rozdziale 1a, a oświadczenie o wyborze składa się do organu emerytalnego najpóźniej w dniu złożenia wniosku o ustalenie prawa do zaopatrzenia emerytalnego (art.18h)
Złożenie oświadczenia o sposobie obliczenia emerytury należy rozpatrywać wyłącznie w kontekście ustalenia prawa do emerytury, które to ustalenie następuje po zwolnieniu funkcjonariusza ze służby i co istotne – złożenie przez niego wniosku. Oświadczenie to winno być załączone do wniosku o ustalenie prawa do emerytury. Składanie tych oświadczeń na przyszłość, bez wniosku byłoby bezcelowe.
Ubocznie należy zauważyć, że sytuacja danego funkcjonariusza będzie zmieniała się z upływem lat, jego ocena co do korzystniejszego wariantu obliczenia świadczenia również będzie ulegała zmianie, Pewność co do tego dokonanego wyboru można mieć pod koniec służby a nie na jej początku.
Nadmieniam również, że przepisy prawne nie przewidują zmiany oświadczenia. Natomiast świadczeniobiorca może wycofać wniosek o ustalenie prawa do emerytury (wraz z nim oświadczenie) przed uprawomocnieniem się decyzji, a następnie złożyć nowy wniosek z nowym oświadczeniem.
Na jakich zasadach „starych”, czy „nowych” będzie naliczana podstawa emerytury funkcjonariuszy Służby Więziennej, przyjętego do służby przed 1 stycznia 2013 r., który po dniu 1 stycznia 2025 r. nabędzie prawo do zaopatrzenia emerytalnego?
Jeżeli dokona on wyboru w trybie art. 18h ustawy z dnia 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Z 2020 r. poz. 723) emerytura będzie przysługiwała na zasadach i wysokości określonych w rozdziale 1a ustawy. Oznacza to poza warunkiem 25 latach służby, ustalenie podstawy wymiaru zgodnie z art. 18e – 18f ustawy. Natomiast przepisy działu II rozdziału 1a ustawy nie będą miały zastosowania do funkcjonariusza, który nie złoży oświadczenia (emerytura zostanie ustalona na tzw. „starych” zasadach).
Czy funkcjonariusz Służby Więziennej przyjęci do służby przed dniem 1 stycznia 2013 r., którzy na dzień 31 grudnia 2024 r. nie nabyli jeszcze prawa do zaopatrzenia emerytalnego na „starych zasadach” tj. nie legitymują się 15 letnim okresem służby, po dniu 1 stycznia 2025 r. będą mogli pełnić dalszą służbę na tych zasadach?
Funkcjonariusze przyjęci do służby przed dniem 1 stycznia 2013 roku, którzy na dzień 1 stycznia 2025 r. nabędą prawo do zaopatrzenia emerytalnego na “starych zasadach” będą mogli w dalszym ciągu pełnić służbę na tych zasadach.
Powyższe dotyczy również funkcjonariuszy przyjętych do służby przed dniem 1 stycznia 2013 roku, którzy na dzień 31 grudnia 2024 r. nie nabędą praw do zaopatrzenia emerytalnego na „starych zasadach”.
Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego NSZZFiPW
/-/ Kamil Bachanowicz
Załączniki:
Odpowiedź z BE art. 18h 20.04.2021
Pismo do BKS 20.10.2021
Pismo BE art.18h do wiadomości 19.04.2021
Odpowiedź z BKS z 16.11.2021
