Prezydent Andrzej Duda 22 grudnia podpisał ustawę o ustanowieniu “Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022-2025”, o ustanowieniu “Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022-2025” oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw, a więc to już prawie koniec legislacyjnego sprintu związanego z wprowadzeniem nowej mundurowej modernizacji. Ta, choć z rocznym opóźnieniem, kiedy trafiła już do parlamentu została przeprocedowana ekspresowo i nie przeszkodził w tym nawet fakt, że dopiero na etapie prac w Sejmie do projektu pierwotnie dotyczącego służb podległych MSWiA, dopisano Służbę Więzienną. Oba programy modernizacji, zawarte w jednej ustawie, ruszą 1 stycznia, a w ramach przewidzianych wydatków, oprócz inwestycji i zakupów, dla funkcjonariuszy przewidziano też podwyżkę uposażenia.
Na nową ustawę modernizacyjną funkcjonariusze czekać musieli rok dłużej niż pierwotnie zakładano, ale programy zakładające pokaźny zastrzyk finansowy dla służb podległych MSWiA oraz Służby Więziennej ostatecznie ruszą od 1 stycznia 2022 roku. Pewną nowością w tej edycji mundurowej modernizacji jest to, że jedna ustawa obejmuje dwa programy – ten przewidziany dla służb podległych MSWiA i ten dla nadzorowanej przez resort sprawiedliwości Służby Więziennej. Przez kolejne 4 lata do formacji tych trafi niemal 12 mld złotych, z czego ponad 10 mld złotych do służb MSWiA i blisko 1,9 mld złotych do Służby Więziennej. Największym beneficjentem modernizacji będzie policja, która do wydania będzie miała ponad 6,4 mld złotych. Inne służby podległe resortowi spraw wewnętrznych i administracji otrzymają odpowiednio: Państwowa Straż Pożarna – ponad 1,9 mld złotych, Straż Graniczna – ponad 1,4 mld złotych, a Służba Ochrony Państwa – 214 mln złotych. Dodana na etapie prac w Sejmie do ustawy Służba Więzienna, na modernizację mieć będzie prawie 1,9 mld złotych.
Spora część z modernizacyjnych pieniędzy przeznaczona ma zostać na wzmocnienie etatowe formacji, wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń oraz na podwyższenie wynagrodzeń pracowników cywilnych. Wszystkie formacje, oprócz SOP, przez najbliższe 4 lata liczebnie urosną. W Policji mowa o 5,6 tys. etatów, a PSP i SG powiększy ich liczbę o 750. Nieco mniej, bo 580 nowych etatów zyskać ma Służba Więzienna.
Jednym z elementów ustawy, którego z niecierpliwością oczekiwali funkcjonariusze, jest bez wątpienia podwyżka uposażeń. Ta wynieść ma – tak w służbach MSWiA jak i w Służbie Więziennej – 677 złotych brutto (razem z nagrodą roczną) średnio na etat. Jak wyliczali przedstawiciele rządu, ma to dać średnio ok. 500 złotych więcej “na rękę”. Część z tych pieniędzy zapisano właśnie w podpisanej przez prezydenta ustawie modernizacyjnej (ok. 406 złotych), a pozostała kwota (ok. 271 złotych) to wynik przewidzianej w sferze publicznej na przyszły rok waloryzacji.
Jak zawsze w przypadku podwyżek pojawia się pytanie, kiedy fizycznie znajdą się one na kontach funkcjonariuszy. Nawet jeśli styczniowe wypłaty uposażeń nie będą powiększone o dodatkowe środki to te rzecz jasna nie przepadną. To, kiedy mundurowe uposażenia “pójdą w górę” zależy od tego, jak szybko uda się zmienić rozporządzenia w sprawie wielokrotności kwoty bazowej, stanowiącej przeciętne uposażenie funkcjonariuszy. W Straży Granicznej, jak poinformowali niedawno związkowcy, projekt odpowiedniej noweli trafił już do konsultacji, ale jeszcze do niedawna brak tego typu działań niepokoił np. mundurowych z Służby Więziennej. Jedno jest jednak pewne, bez względu na to z jak dużym opóźnieniem, pieniądze do mundurowych trafić powinny wraz z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 roku.
Czy to jedyne podwyżki jakie przez kolejne 4 lata czekają funkcjonariuszy? Jeśli chodzi o ustawę modernizacyjną, to tak. W rozmowie z InfoSecurity24.pl gen. insp. Jarosław Szymczyk, komendant główny policji, nie chciał mówić o tym, “czy kolejne podwyżki będą, czy nie”, bo – jak to ujął – “to są zawsze sprawy związane z konkretnymi uwarunkowaniami budżetu”. Szef policji przypomniał jednak, że w porozumieniu ze związkami zawodowymi zapisane jest, że w każdym przypadku, kiedy przeprowadzana będzie waloryzacja świadczeń w sferze budżetowej, obejmie ona również mundurowych. Dodał też, że powołany ma zostać zespół, który ma się zająć kwestią tzw. dodatku progresywnego, którego wprowadzenie jest jego zdaniem generalnie dobrym pomysłem i będzie on jego “zdecydowanym orędownikiem”.
Jak się wydaje, to właśnie w zmianach wypracowanych przez zespół związkowcy reprezentujący mundurowych upatrują szansy na trwałe finansowe zmiany w służbach mundurowych. Jak mówił pod koniec września, tuż przed podpisaniem porozumienia, w rozmowie z InfoSecurity24.pl Rafał Jankowski, przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, mundurowym nie zależy już na działaniach – jak to ujął – doraźnych. “Nie chcemy znowu wskazać, że w danym roku mamy dostać 300 zł, a potem za dwa lata 400 zł. (…) Chcemy wypracować rozwiązania systemowe, tak żebyśmy już nie wracali nigdy do tej rozmowy” – mówił Jankowski.
Oznacza to, że powstanie zespół, który będzie pracował nad co najmniej dwoma rozwiązaniami, które łączą się ze wzrostem uposażeń. Jest to stażowy dodatek progresywny bądź rosnąca, do wyższego niż dotychczas poziomu, wysługa lat. Pomysł jest taki, by to “stażowe” mogło wynosić do 56 proc. Umówiliśmy się z ministrem, że prace zespołu, który on powoła, obejmą też inne kwestie, które “gniotą” policjantów, jak chociażby sprawy codziennej obsługi samochodów czy rozporządzenie o czasie służby. Mam nadzieję, że w krótkim czasie uda się załatwić wiele spraw.
Rafał Jankowski, przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, wywiad dla InfoSecurity24.pl, 23 września 2021 r.