Mundurowe emerytury bez autografu Andrzeja Dudy. Kancelaria ma wątpliwości?
Prezydent Andrzej Duda podpisał serię ustaw, a w tym te o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz o zmianie ustawy o ustanowieniu “Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017–2020”. Pytanie, gdzie podziała się ustawa dotycząca zmian w mundurowych emeryturach?
Nowela dotycząca ustawy o ochrony przeciwpożarowej zakłada, że w tym roku Ochotnicze Straże Pożarne zostaną dodatkowo wsparte kwotą 82 mln złotych. Aby otrzymać środki, jednostka OSP będzie musiała złożyć wniosek o dodatkowe fundusze. Będą one mogły być wykorzystane na propagowanie zasad udzielania pierwszej pomocy, organizację przedsięwzięć oświatowo-kulturalnych, popularyzację sportu i kultury fizycznej związanych z ochroną i prewencją przeciwpożarową.
“Ochotnicze Straże Pożarne od wielu lat walczą z pożarami i pomagają ofiarom wypadków drogowych. Jednak oprócz tego wykonują też inne działania, które w wymiarze publicznym pozostają związane z szeroko pojętą ochroną i profilaktyką społeczną. Dlatego właśnie rząd, doceniając dotychczasową działalność OSP zdecydował, że zadania realizowane przez ochotnicze straże uzyskają rangę ustawową – pozwoli to m.in. na rozszerzenie źródeł finansowania” – podkreślało MSWiA, które przygotowało nowelizację ustawy.
Do noweli obok zadań związanych z gaszeniem pożarów, organizacji przedsięwzięć służących krzewieniu sportu i kultury fizycznej, pozwalających na rozwinięcie sprawności wykorzystywanej w działaniach ratowniczych, czy przedsięwzięć oświatowo-kulturalnych propagujących wiedzę i umiejętności z zakresu ochrony przeciwpożarowej wpisano również upowszechnianie i wspieranie form współdziałania między lokalnymi partnerami społecznymi i gospodarczymi w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Jako jedno z zadań wpisano również propagowanie zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wyniku pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. MSWiA podkreślało, że te zadania – choć wykonywane przez ochotnicze straże pożarne od lat – obecnie są uregulowane jedynie w statutach OSP.
Wydatki na realizację nowych zadań będą pochodziły z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz pieniędzy przekazywanych przez jednostki organizacyjne w szczególności stowarzyszenia, fundacje i instytucje ubezpieczeniowe. “W 2019 r. OSP na sfinansowanie tych zadań będą mogły otrzymać z budżetu państwa 82 mln zł” – podkreślał resort.
Więcej środków na koncie SW
Prezydent złożył również podpis pod ustawą z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o ustanowieniu “Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017–2020”. Zmiany te są podyktowane koniecznością zapewnienia dodatkowych funduszy na większy limit etatowy w SW, m.in. w związku z powierzeniem Służbie Więziennej dodatkowych zadań wynikających z wprowadzenia decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej, która umożliwiła odbywanie w Polsce kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokami sądów innych krajów Unii Europejskiej.
Wcześniej na posiedzeniu sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wiceszef resortu sprawiedliwości Michał Wójcik tłumaczył, że “chodzi o to, że od 2017 roku można przewozić osoby, które są skazane w innych krajach, do więzień, które znajdują się w Polsce”. Jak informował, tylko w 2017 roku do Polski przewieziono kilkaset osób osadzonych dotychczas w innych krajach Unii Europejskiej. “W związku z tym potrzebne było także zapewnienie etatowe ze strony funkcjonariuszy i pracowników cywilnych i tych etatów zapewniono 313” – powiedział. Zaznaczył, że drugim powodem zmian jest wprowadzenie dozoru elektronicznego.
“Służba Więzienna nie zajmuje się już tylko monitorowaniem, ale także w terenie zabezpieczaniem wszystkich zadań, które zostały na Służbę nałożone w związku z funkcjonowaniem systemu dozoru elektronicznego i w tym zakresie potrzebne było wskazanie określonej liczny etatów” – zaznaczył Wójcik. Dodał, że w tym celu wydzielono 125 etatów funkcjonariuszy i 125 etatów pracowników cywilnych. “W związku z tym należy dokonać zmian w ustawie – po pierwsze o ustanowieniu programu modernizacji służby więziennej (…) poprzez zwiększenie środków finansowych w rezerwie celowej o kwotę 2 mln 258 tys. zł w 2019 roku oraz zwiększenie środków finansowych w budżecie Centralnego Zarządu Służby Więziennej o kwotę 2 mln 435 tys. w roku 2020” – poinformował Wójcik.
W projekcie ustawy budżetowej na rok 2019 w ramach modernizacji Służby Więziennej uwzględniono wydatki z budżetu więziennictwa w wysokości ponad 14,8 mln zł i w rezerwie celowej ponad 219 mln zł. Ponad 94 mln zł będą natomiast pochodziły z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej na mocy ustawy okołobudżetowej.
Wielki nieobecny
Autografu prezydenta Andrzeja Dudy doczekała się również ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej oraz ustawy o Służbie Więziennej. Przepisy, które już niebawem wejdą w życie, wprowadzają do Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej pluralizm związkowy, a co za tym idzie mundurowi z tych formacji będą mieli możliwość zrzeszania się w więcej niż jednym związku zawodowym. Jak twierdzą przedstawiciele związków dziś funkcjonujących w służbach mundurowych, takie rozwiązanie doprowadzi do upolitycznienia działalności związkowej.
Wśród wszystkich tych dokumentów zabrakło jednak ustawy dotyczącej zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych. Bardzo możliwe, że władze zdecydowały się bliżej przyjrzeć jej zapisom, w obliczu opinii senackich legislatorów, którzy sugerowali, że mogą się one okazać niekonstytucyjne. Jak czytamy w senackiej publikacji, “nie można wykluczyć tego, że brak określenia wieku może być uznany za wadę ustawy. Ponadto <<wiek>>, zgodnie z uzasadnieniem do w/w wyroku <<jest jedynym konstytucyjnym warunkiem nabycia prawa do emerytury, inne warunki mogą być określone ustawą, co do wieku emerytalnego ustawodawca jest upoważniony i obowiązany określać jego wysokość, nie może jednak z niego zrezygnować>> (…)”.
Biuro Legislacyjne Senatu przypomina również, że nie istnieje górna granica przyjęcia do służby co oznacza, że jeśli mundur założy ktoś starszy od statystycznego kandydata, ale posiadający niezbędne danej formacji kompetencje “(…) nie mógłby on jednak skorzystać z prawa do emerytury, bo życiową i praktyczną barierą byłaby wymagana liczba 25 lat służby”. Nie zmienia to jednak faktu, że dokument przeszedł prawie całą drogę legislacyjną i trafił na biurko prezydenta.
PAP/MR